Ons rechtssysteem is toe aan een grote reorganisatie
In een maatschappij die steeds juridischer wordt raakt ons rechtssysteem overbelast. Terwijl rechters structureel moeten overwerken duren gerechtelijke procedures steeds langer. Een groep van twintig topjuristen heeft een advies aan de Minister van Rechtsbescherming uitgebracht tot een grondige reorganisatie van ons rechtssysteem om deze zo toekomstbestendig te maken.
Naar vernieuwing van de (civiele) rechtspleging.
Rechters zijn overbelast. Voor veel burgers en bedrijven is een gang naar de rechter te kostbaar en te tijdrovend. Recente reorganisaties en deeloplossingen brengen niet de structurele verbetering die nodig is. Twintig topjuristen hebben daarom een voorstel tot een grote reorganisatie van ons rechtssysteem uitgebracht in het boek ‘Naar vernieuwing van de (civiele) rechtspleging’. Dat boek is op 3 december jl. aan de minister is aangeboden.
Verbetering van de rechterlijke organisatie
Een deel van de oplossing ligt in verbetering van de rechterlijke organisatie door digitalisering en automatisering. Daarnaast wordt gewezen op het gevaar voor de rechtsstaat doordat de politiek zich teveel bemoeit met de rechtspraak. Het evenwicht tussen bestuurders en rechters moet hersteld worden.
Pleidooi voor mediation
Een ander punt is dat teveel zaken bij de rechter belanden. In het advies pleiten de juristen ervoor om vaker mediation (professionele bemiddeling) toe te passen. Ook minister Dekker is daar voorstander van, maar in het advies is men kritisch over de combinatie van rechtspraak en mediation.
Er zijn nu enkele experimenten gaande waarbij mediation een onderdeel is van de gerechtelijke procedure, zoals mediation in het strafrecht. De juristen stellen voor om aan het begin van een zaak te bepalen voor welke aanpak deze geschikt is: mediation of een rechtszaak. De schrijvers vinden dat rechters niet de rol van mediator op zich moeten nemen. Dit omdat een mediator onpartijdig bemiddelt tussen twee partijen, terwijl een rechter juist een beslissing oplegt.
Gefinancierde bijstand voor mediation
Oud-raadsheer plaatsvervanger Edo Groenewald.
Als een flink deel van de conflicten wordt opgelost middels mediation, krijgen rechters meer tijd om aan rechtszaken te besteden. Dat is natuurlijk een goede zaak. Wij denken dan wel dat er voor mediation een vergelijkbare financiering moet komen zoals die nu al geldt voor juridische bijstand voor minder vermogende particulieren. Anders blijft er een verkeerde financiële prikkel bestaan om toch voor een gerechtelijke procedure te kiezen.
Meer informatie
Een interview in Nieuwsuur met één van de twintig topjuristen, oud-raadsheer plaatsvervanger Gerechtshof Den Bosch Edo Groenewald, is hier te zien.
Bent u zelf betrokken bij een conflict en wilt u weten wat mediation aan de oplossing kan bijdragen? Ik ben mediator in Den Haag en heb – samen met de betrokken partijen – al veel conflicten tot een bevredigende oplossing gebracht. Neem contact op of bel mij: 0610949917 voor een vrijblijvend gesprek.
Bovenste foto: Arenda Oomen.
